Ήταν 28 Ιουνίου 2015 όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έκλεισε τις τράπεζες και επέβαλε κεφαλαιακούς περιορισμούς.
Στην αρχή ισχυρίστηκαν ότι η άρση τους ήταν θέμα ημερών. Μετά μας είπα ότι τα capital controls είναι “ευλογία”, καθώς μέσα από την διαδικασία ελέγχου και περιορισμού ανάληψης των χρημάτων μας θα μπορούσαν να περιορίσουν την φοροδιαφυγή. Άρα, δεν θα χρειαστεί η λήψη επιπλέον μέτρων, ισχυριζόταν η
Τελικά, όχι μόνο δεν έγινε αυτό που ισχυρίζονταν, αλλά πήραν τόσο επώδυνα μέτρα που καμία άλλη κυβέρνηση δεν θα τολμούσε καν να σκεφτεί. Τι να πρωτοθυμηθείς; Τον νόμο Κατρούγκαλου για το ασφαλιστικό, την ληστρική φοροεπιδρομή, τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις ή την απελευθέρωση πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας;
Οι άστοχες επιλογές της κυβέρνησης άλλαξαν δραματικά την καθημερινότητα των Ελλήνων προς το χειρότερο. Μας επέβαλαν μια νέα πραγματικότητα, που έως τότε εθεωρείτο αδιανόητη, τη δέσμευση των καταθέσεών μας και την επιβολή ανώτατου ορίου στις αναλήψεις.
Οι επιπτώσεις από την επιβολή capital controls που μας επέβαλαν οι κ.κ. Τσίπρας και Καμμένος είναι ιδιαιτέρως αρνητικές για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. Συγκεκριμένα:
1) Ανάγκη νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών: με τους όρους που έγινε, απαξίωσε τις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις, ζημιώνοντας όλους τους φορολογούμενους Έλληνες και τους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών, εξαϋλώνοντας συνολική μετοχική αξία περίπου 40 δις ευρώ (εκ των οποίων 25 δις ευρώ περίπου η συμμετοχή του Δημοσίου μέσω του ΤΧΣ). Το μερίδιο του Ελληνικού Δημοσίου και των Ελλήνων μικρομετόχων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα συρρικνώθηκε και χάθηκαν προηγούμενες προσπάθειες εξωστρέφειας και σοβαρές επενδύσεις, όπως για παράδειγμα της Εθνικής Τράπεζας στην Τουρκία (Finansbank).
2) Η οικονομία επέστρεψε στην ύφεση: σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μετά το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, το τρίτο τρίμηνο του 2015 το Α.Ε.Π. συρρικνώθηκε κατά 2.4% ενώ το τέταρτο τρίμηνο γύρισε +0.7%, έναντι των αντίστοιχων τριμήνων του 2014. Σε ετήσια βάση σημειώθηκε ύφεση 0,2% από ανάπτυξη 0,4% το 2014. Επιπλέον, το πρώτο τρίμηνο του 2016 το Α.Ε.Π. μειώθηκε κατά 0,8%, το δεύτερο τρίμηνο κατά 0,4% και παρότι το τρίτο τρίμηνο καταγράφηκε θετικός ρυθμός 2,1% στο τέταρτο τρίμηνο, λόγω καθυστέρησης ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης, καταγράφηκε εκ νέου ύφεση -1% έναντι των αντίστοιχων τριμήνων του 2015 για να καταλήξει σε ετήσια βάση πρακτικά κολλημένη στο βυθό (-0,04%). Το πρώτο τρίμηνο του 2017 (βάσει των αναθεωρημένων στοιχείων του 2016) καταγράφηκε μόλις 0,4% ανάπτυξη σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο 2016. Η πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,7% του Α.Ε.Π. το 2017 ήδη προσγειώθηκε στο 1,8% στο ΜΠΔΣ 2018 - 2021. Η επίπτωση των μέτρων λιτότητας που εφαρμόζει η Κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα συρρικνώσει πολύ περισσότερο τους ρυθμούς ανάπτυξης με πιθανότερο να καταγραφεί ανάπτυξη γύρω στο 1% το 2017. Αλλά, ακόμη και αν επιβεβαιωθούν οι αισιόδοξες εκτιμήσεις για ανάπτυξη 2,7% το ονομαστικό Α.Ε.Π. το 2017 θα ανέλθει σε 181 δις ευρώ βάσει του ΜΠΔΣ 2018-2021, ενώ το Μάιο 2014 το ΜΠΔΣ 2015 - 2018 προέβλεπε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης με το Α.Ε.Π. να διαμορφωνόταν στο τέλος του 2017 στα 207 δις ευρώ. Δηλαδή, απώλεια 26 δις ευρώ εισοδήματος στην περίοδο 2015-2017 ή 6.100 ευρώ για κάθε νοικοκυριό!
3) Κατέρρευσαν οι εισπράξεις από την ναυτιλία: το πλήγμα για την ελληνική ναυτιλία ήταν τεράστιο. Στην Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2015-2016 της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), η επίπτωση των κεφαλαιακών περιορισμών στις καθαρές εισπράξεις υπολογίζεται στο ποσό των 3,037 δις ευρώ ή 1,7% του Α.Ε.Π. μόνο για το 2015.
4) Συρρίκνωση εξαγωγών: σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, το διάστημα Ιουλίου 2015 - Ιουνίου 2016 οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 2,442 δις ευρώ ή 9,3%, έναντι του αντίστοιχου διαστήματος 2014-2015. Δυστυχώς, η μείωση αυτή συνεχίζεται και το 2017. Έτσι, το 10μηνο Ιούλιος 2016 - Απρίλιος 2017 οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 1,928 δις ευρώ ή 8,1%, έναντι του αντίστοιχου διαστήματος Ιούλιος 2015 -Απρίλιος 2016. Τα capital controls πλήττουν τον εξαγωγικό τομέα της οικονομίας μας.
5) Μείωση εισπράξεων από τον τουρισμό: οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2016 ανήλθαν στα 13,207 δις ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 6,5% σε σύγκριση με το 2015, παρά την αύξηση των τουριστικών ροών. Το τρέχον έτος, σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε στο 1,3 δις ευρώ το πρώτο τρίμηνο 2017. Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 7,8% παρά το γεγονός ότι οι τουριστικές αφίξεις δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά (-0,2%) τον Μάρτιο του 2017, έναντι του περυσινού Μαρτίου. Η αντίστοιχη πτώση των τουριστικών εισπράξεων στο πρώτο τρίμηνο 2017 ήταν 4,8%, έναντι του περυσινού αντίστοιχου τριμήνου. Συνεπώς, τα capital controls, μαζί με την ευρύτερη εικόνα που εκπέμπουν οι κυβερνητικές πολιτικές για τη χώρα μας, «φρέναραν» τις τουριστικές εισπράξεις σε μια περίοδο που η Ελλάδα, λόγω και των γεωπολιτικών εντάσεων, είχε συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των γειτόνων της στην Ανατολική Μεσόγειο.
6) Τα λουκέτα πολλαπλασιάστηκαν: σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), τον πρώτο χρόνο από τις 29 Ιουνίου 2015 μέχρι και τις 15 Ιουνίου 2016, έκλεισαν 31.287 επιχειρήσεις. Το ίδιο χρονικό διάστημα συστάθηκαν αντίστοιχα μόλις 26.885 επιχειρήσεις, αφήνοντας ένα αρνητικό ισοζύγιο 4.402 επιχειρήσεων. Στο σύνολο του έτους 2016 τα λουκέτα αυξήθηκαν 19% σε σχέση με το 2015, ενώ συστάθηκαν 7% λιγότερες επιχειρήσεις σε σχέση με το 2015. Και δυστυχώς η τάση αυτή συνεχίζεται και την τρέχουσα χρονιά. Στις 5.669 έφτασε το πρώτο δίμηνο του 2017 ο αριθμός των επιχειρήσεων που έβαλαν λουκέτο, ενώ αυτές που άνοιξαν το ίδιο διάστημα ανήλθαν σε 4.396.
Αυτός είναι ο θλιβερός απολογισμός που έφερε η απερίσκεπτη επιλογή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να προκηρύξει ένα νόθο δημοψήφισμα, που εν τέλει οδήγησε στο κλείσιμο των τραπεζών, στην επιβολή capital controls και στην καταστροφή της οικονομίας. Μετά από πολλά χρόνια, ίσως η επέτειος ξεχαστεί. Θα θυμόμαστε όμως για πάντα τους υπαιτίους αυτής της καταστροφής. Τα ονόματα των κ.κ. Τσίπρα και Καμμένου έχουν ήδη γραφεί με μελανά χρώματα στις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας του τόπου.
Γιάννης Μανώλης
Δρ Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών
Πολιτικό Στέλεχος ΝΔ Ευβοίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου